Հայաստանի Զիջումները Ադրբեջանին. Միակողմանի Զիջումների Ամբողջական Ցանկ

Omar Yusuf

less than a minute read

Post on May 06, 2025

4.7

Share

Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի ավարտից հետո Հայաստանը կատարել է մի շարք զիջումներ Ադրբեջանին, որոնք խորը հետևանքներ են ունեցել երկրի անվտանգության, տնտեսության և ինքնիշխանության վրա։ Այս հոդվածում մենք կքննարկենք այդ զիջումների լրիվ ցանկը՝ ընդգրկելով տարածքային կորուստները, տնտեսական և անվտանգային հետևանքները, ինչպես նաև քաղաքական զիջումները։ Մեր նպատակն է լուսաբանել Ադրբեջանի վերահսկողության ներքո անցած տարածքների և միակողմանի զիջումների ամբողջական պատկերը։

<h2>Տարածքային զիջումներ</h2>

Հայաստանի կողմից Ադրբեջանին կատարված ամենաակնհայտ զիջումները վերաբերում են տարածքային կորուստներին։

<h3>Լեռնային Ղարաբաղի տարածքների կորուստ</h3>

2020 թվականի պատերազմի արդյունքում Ադրբեջանը վերականգնեց վերահսկողությունը Լեռնային Ղարաբաղի մեծ մասի վրա։ Այս կորուստը ներառում է.

• Շուշիի, Քարվաճարի, Հադրութի և այլ բնակավայրերի կորուստը: Այս քաղաքներն ու բնակավայրերը հարյուրամյակների ընթացքում եղել են հայկական մշակույթի և պատմության կենտրոններ։ Նրանց կորուստը խորը հարված է հայ ժողովրդին։
• Բանակեցված տարածքների վերադարձը Ադրբեջանին: Հայաստանի կողմից վերահսկվող տարածքների նշանակալի մասը վերադարձվել է Ադրբեջանին։
• Մեծ թվով բնակչության տեղահանությունը: Հարյուր հազարավոր հայեր ստիպված եղան թողնել իրենց տները և գնալ գաղթականության։
• Հնարավոր վերահսկողության կորուստը Ղարաբաղի մնացած տարածքների վրա: Ադրբեջանի շարունակական ճնշման բերումով կա վտանգ, որ Ադրբեջանը կվերահսկի Ղարաբաղի մնացած տարածքները։

<h3>Սահմանային տարածքների զիջում</h3>

Պատերազմից հետո վերանշվեց Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանը, որը հանգեցրեց Հայաստանի կողմից նշանակալի տարածքների զիջմանը։

• Ադրբեջանի հետ սահմանի վերանշումը: Սահմանը վերանշվել է Ադրբեջանի օգտին, ինչը հանգեցրել է տարածքային կորուստների։
• Սահմանային վեճերի լուծումը Ադրբեջանի օգտին: Մնացած սահմանային վեճերը լուծվել են Ադրբեջանի օգտին, ինչը հաստատում է Ադրբեջանի տարածքային հավակնությունները։
• Տարածքների զիջումը ինֆրակառուցվածքի հետ: Հայաստանը զիջել է տարածքներ, որոնք ունեն նշանակալի ինֆրակառուցվածք։
• Բնական պաշարների վերահսկողության կորուստը սահմանային գոտում: Սահմանային տարածքների զիջման հետևանքով Հայաստանը կորցրել է բնական պաշարների վերահսկողությունը։

<h2>Այլ զիջումներ</h2>

Տարածքային կորուստներից բացի, Հայաստանը կատարել է այլ զիջումներ տարբեր ոլորտներում։

<h3>Տնտեսական զիջումներ</h3>

Պատերազմից հետո Հայաստանը հայտնվել է ծանր տնտեսական իրավիճակում։

• Ադրբեջանին տնտեսական առավելություններ տրամադրող պայմանավորվածություններ: Հայաստանը ստիպված է եղել ստորագրել պայմանավորվածություններ, որոնք տրամադրում են տնտեսական առավելություններ Ադրբեջանին։
• Հնարավոր ներդրումային ծրագրերի սահմանափակումը: Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած տարածքներում ներդրումային ծրագրերի իրականացումը սահմանափակվել է։
• Տրանսպորտային ուղիների վերահսկողության մասնակի կորուստը: Ադրբեջանը վերահսկողություն է ստացել մի շարք կարևոր տրանսպորտային ուղիների վրա։

<h3>Անվտանգության զիջումներ</h3>

Պատերազմից հետո Հայաստանի անվտանգությունը խիստ վտանգի տակ է։

• Ռազմական ներկայությունը Սյունիքի մարզում: Ադրբեջանական զորքերը ներկայություն ունեն Սյունիքի մարզում։
• Ադրբեջանական զինուժի շարժման ազատությունը որոշ տարածքներում: Ադրբեջանական զինուժը ունի շարժման ազատություն որոշ տարածքներում։
• Հայաստանի ռազմական հնարավորությունների սահմանափակումը: Հայաստանի ռազմական հնարավորությունները սահմանափակվել են։

<h3>Քաղաքական զիջումներ</h3>

Հայաստանը կատարել է նաև քաղաքական զիջումներ։

• Միջազգային հարթակներում Ադրբեջանի դիրքորոշման ամրապնդում: Ադրբեջանը ամրապնդել է իր դիրքորոշումը միջազգային հարթակներում։
• Հայաստանի արտաքին քաղաքականության վրա ճնշման աճ: Ադրբեջանը ավելացրել է ճնշումը Հայաստանի արտաքին քաղաքականության վրա։
• Լեռնային Ղարաբաղի հարցի վերաբերյալ բանակցությունների դժվարացում: Լեռնային Ղարաբաղի հարցի վերաբերյալ բանակցությունները դժվարացել են։

<h2>Եզրակացություն</h2>

Այս հոդվածը ցույց տվեց Հայաստանի կողմից Ադրբեջանին կատարված զիջումների լայն շրջանակը՝ ընդգրկելով տարածքային, տնտեսական, անվտանգային և քաղաքական ոլորտները։ Այս միակողմանի զիջումները ունեցել են խորը հետևանքներ Հայաստանի անվտանգության և ինքնիշխանության համար։ Անհրաժեշտ է ուսումնասիրել այս խնդիրը մանրամասն և ձեռնարկել համապատասխան քայլեր՝ խուսափելու ապագա Հայաստանի զիջումներից Ադրբեջանին: Հետևեք մեր կայքին՝ իմանալու համար ամենավերջին լրահոսը Ադրբեջանի վերահսկողության և միակողմանի զիջումների վերաբերյալ։